Espacio destinado a MORENO LOPEZ.

O profesor gaditano Eduardo Moreno López (Cádiz, 1870/ Ourense, 1911) deixou unha pegada profunda na sociedade ourensá de comezos de século XX tanto pola súa calidade profesional coma polas súas profundas conviccións políticas e sociais. O IES OTERO PEDRAYO membro da REDE MUPEGA inaugurou unha espléndida exposición monográfia arredor da vida e obra deste ilustre profesor e excepcional cidadán. Comisariada polo profesor David Cortón, a mostra percorre a través de didácticas láminas e dunha coidada selección de textos, a apaixoante tarefa docente e a súa entusiasta obra social. A exposición cumpriméntase coa edición similar de tres pequenos opúsculos do autor, editados con coidado e gusto pola Organización.

Solo 300 xenes separan aos humanos dos ratos, semellantes nun 99%

Setenta e cinco millóns de anos de evolución independente separa humanos e ratos, pero ambos son xeneticamente idénticas en 99 por cento. Sorprendentemente, as diferenzas biolóxicas básicas son limitadas a 300 xenes que serían exclusivos para cada especie, detallada hoxe "Natureza" un consorcio de 27 centros de investigación públicos en seis países, incluíndo España. Este é o resultado máis destacada deste colectivo internacional collido tras decodificar e analizar 95 por cento da secuencia do xenoma do rato ("Mus musculus").

Situado no interior de cada célula, e composto por 2.500 millóns de unidades dispostas nunha longa fileira de ADN (acedo desoxirribonucleico), o xenoma do rato almacena todos os xenes que orquestran a formación, desenvolvemento e morte do roedor.

Dous anos logo da decodificación da secuencia do xenoma humano, a difusión deste borrador supón un novo avance crítico para entender a nosa bioloxía e multiplicar a utilidade dos ratos de laboratorio na loita terapéutica contra o cancro, a sida, a malaria e outras moitas enfermidades. Utilizado en beneficio da ciencia e a saúde, o rato hase eregido nas dúas últimas décadas no organismo preferido como modelo polos biólogos. Preto de 25 millóns empréganse ao día nos laboratorios.

A principal razón reside en que é un mamífero con moitos paralelismos fisiológicos, metabólicos e anatómicos coas persoas. O segundo motivo estriba en que esa similitude xenética coa nosa especie é manipulable con enxeñería xenética, o que permite crear estirpes que reproducen lesións e síntomas de enfermidades e experimentar con novos fármacos ou tratamentos. Non é estraño así que a base de datos que almacena a secuencia do xenoma do rato, hoxe presentada en detalle, sexa consultada máis de 2,6 millóns de veces por científicos de todo o mundo, interesados en descifrar o xenoma humano, a función dos nosos xenes e o deseño de terapias biomédicas. A empresa Celera anunciou o pasado ano que había secuenciado o xenoma do rato coa mesma técnica aplicada por este consorcio internacional, aínda que só ofrece información previa subscrición de pago.

«SOMOS RATOS SEN COLA»

Reflexión para o día de hoxe...

A vida é ter sempre que facer algo . A vida non se me deu, resulta que ma teño que facer eu.
Ortega y Gasset.

Animo loitadores de segundo de bacharelato! Ide a polos vosos soños e non vos cansedes de traballar, todo ten a súa recompensa.

Elena e Lucía.

O INTELECTO NUNCA MORRE

"Allí la ciencia facilitaba el planteamiento de las cuestiones profundas en las que la filosofía y la ciencia se unen: ¿Qué somos? ¿De qué estamos hechos nosotros y el universo? ¿De dónde venimos? ¿Cómo funcionamos? No dudo de que debo la elección de una carrera científica a la genialidad de esta educación «idiosincrásica»."

Dende a nosa antiquísima Auriensis continuamos recordando o labor de Lynn Margulis, como científica e como muller. Por eso, hoxe que se cumpre un ano dende a súa morte, queremos facerlle o recoñecemento que se merece.

Entre a súa faceta profesional destaca a súa titulación en Zoologia e Xenética pola Universidade de Wisconsin e Doutora en Xenética pola Universidade de California-Berkeley.  Foi membro da Academia nacional das Ciencias de Estados Unidos desde 1983, da Academia Rusa de Ciencias Naturais desde 1997 e da Academia Americana de Artes e Ciencias desde 1998. Durante a súa vida publicou máis de 190 artigos de todo tipo.  Saliéntase tamén como catedrática de bioloxía da Universidade de Massachussetts e codirectora Margulis é autora da teoría da simbiogenésis, que explicaría a orixe das primeiras células con núcleo a partir da fusión de bacterias primitivas fai miles de millóns de anos. Na súa teoría endosimbiótica, propón que as células eucariotas (células de animais, plantas, fungos e protoctistas) orixináronse a partir de diferentes células procariotas (sen núcleo) mediante unha relación simbiótica que chegou a ser permanente. Expúxoa por primeira vez en 1967. 

As investigacións das últimas décadas viñérona confirmando en case todos as súas puntos del departamento de bioloxía planetaria da NASA. Xunto co científico Robert Whittaker, propuxo unha clasificación dos seres vivos en cinco reinos a partir da simbiogénesis (Monera, Protoctistas, Plantas, Animais e Fungos), no canto dos tres "vixentes" (Mineral, Vexetal e Animal).

Por todo isto, cómpre non esquecer a esta extraordiaria muller, porque o INTELECTO NUNCA MORRE! Ela es os seus coñecementos e aportacións á ciencia estarán sempre entre nós.

Xa que é Venres, deixámosvos esta canción da andaluza India Martínez para alegrarvos a fin de semana !

É necesaria unha filosofia da ciencia?

Platón responde que se a filosofía fose un saber totalmente á marxe da vida, entón Calicles tería razón, pero non é así en absoluto, pois resulta imprescindible para levar unha vida sabia e xusta, sen ela os males da humanidade non poderán evitarse.

O esforzo intelectual está necesariamente dirixido ao benestar humano, o amor á especie humana esixe unha vontade de verdade e de coñecemento, non convén deixarse enganar polo carácter aparentemente fráxil do pensamento, desprezando a súa forza, pois xa dixo acertadamente Aristóteles: 'é pequeno de volume, pero excede a todo o demais en poder e dignidade'.


O mundo dos sentidos, dirá Galileo (sirva de pequena introdución para penetrarnos no tema), non é máis que un xeroglífico sen descifrar e por iso non pode haber ciencia, xunto ás 'experiencias sensibles', levan a cabo as 'demostracións necesarias' nas que as matemáticas convértense en instrumento indispensable de proba, só elas poden ofrecernos demostracións que flúen necesariamente.

Observación e demostración serán os dous elementos indispensables do método científico, pero a experiencia xoga un papel relevante, pois a verdade é captada pola razón en e a través da experiencia. O método científico de Galileo parte da experiencia sensible e termina coa comprobación experimental do demostrado.

É evidente que a ciencia galileana ía ter un enorme alcance filosófico, xa que o científico italiano non se limitou a facer da ciencia un saber autónomo, separando os camiños da ciencia dos da filosofía, e foi moito máis lonxe ao afirmar rotundamente que non hai máis saber, dentro dun plano humano, que aquel que permita demostrar a verdade ou falsidade das súas proposicións. Para Galileo, a verdade e falsidade só poden darse dentro do ámbito da experiencia e cando existan demostracións matemáticas. Efectivamente, o primeiro que advirte Galileo é a diferenza que existe entre linguaxe propiamente filosófica e científico. A ciencia necesita unha linguaxe precisa e exacto que permita razoamentos rigorosos que fagan posible un saber fundado e seguro.

O verdadeiro filósofo estivo sempre interesado en pescudar o fundamento dese estraño crebacabezas que a vida humana no mundo.

Pois ben, este momento no que parece ser necesario que a filosofía atope a palabra que ilumine este tempo, atopámonos con que se acha nunha ruela sen saída, recluída, silenciosa nos seus cuarteis de inverno, ou pronunciando palabras que a ninguén interesan, ou afastada do foro onde se discuten e deciden os camiños da humanidade. 

É indubidablemente certo que unha parte considerable da vella concepción da filosofía converteuse en ciencia e que a palabra do filósofo desembocou no experimento empírico; e se isto é así que lle queda á filosofía como tarefa primordial para responder a esas perentorias e ineliminables preguntas e ansiedades dos homes que seguen asombrándose, como dixo Aristóteles, ante o cosmos e ante si mesmos, e que non só buscan o mero goce estético ou o simple namoramento, senón que intentan resolver o enigma para atopar respostas aos seus problemas e solucións para os seus males?

O desenvolvemento da ciencia e as técnicas esixen unha nova formulación do sentido da actividade filosófica nos nosos días, non quere dicir que a filosofía perda todas as súas funcións e non teña nada que dicir, seica nos conduciu a ciencia e a técnica a un mundo risueño e apracible? 

Se hai algo que fai á nosa época realmente distinta das épocas anteriores, ese algo é a ciencia e as técnicas aplicadas que se foron produto seu. En ningunha outra civilización representou a ciencia un papel constitutivo e tan fundamental como na nosa, ata o punto de que se pode dicir, como afirmaba Ortega e Gasset, que os homes de hoxe día 'viven da fe na ciencia', polo que vén ser considerada como a medida da verdade. Nin sequera os pensadores máis audaces e revolucionarios parecen atreverse a discutir o seu reinado.  

Astrociencia, verdade e beleza. Entrevista a Hawking

As declaracións do físico debuxan unha liña moi marcada entre o uso de Deus como metáfora e a crenza nun creador omnisciente cuxas mans guían o funcionamento do cosmos.

Na charla, el argumentou que diminutos fluctuaciones cuánticas no Universo cedo se converteron en galaxias, estrelas e en última instancias emerxeu a vida humana.

Na reunión Google Zeitgeist, a súa plática enfócase na Teoría M, un amplo marco matemático que abarca a Teoría de Cordas, que é considerada por moitos físicos como a mellor esperanza aínda a desenvolver dunha ?Teoría do Todo?.

A teoría M demanda un universo con 11 dimensións, incluíndo de tempo e as 3 familiares dimensións espaciais. O resto corresponden a unhas tan pequenas para nós como para ser vistas.

Unha evidencia de apoio á Teoría M, podería vir do Gran Colisionador de Hadrones (LHC) do CERN, o laboratorio de física de partículas de Europa, preto de Xenebra.

Cal é o valor do saber?Por que estamos aquí? 

O universo é gobernado pola ciencia, pero a ciencia dinos que non podemos resolver as ecuacións directamente do abstracto. Nós debemos utilizar a efectiva Teoría da Selección Natural de Darwin desas sociedades, para que nos sexa máis probable sobrevivir.

Vostede dixo que non é necesario invocar a Deus para acender a mecha, Toda a nosa existencia é botada á sorte?
A ciencia predicir que moitos diferentes tipos de universos serán espontaneamente creados da nada. Este é un asunto do azar, polo cal estamos aquí.

Xa que estamos aquí, que deberiamos facer?
Nós deberiamos buscar o maior valor á nosa acción.

Vostede tivo unha alarma de saúde e pasou tempo no hospital en 2009. Témelle á morte?
Vivín coa expectativa dunha morte temperá polos últimos 49 anos, non lle teño medo á morte, pero non teño présa para morrer, teño moitas cousas que facer primeiro. Considero ao cerebro como un computador o cal deixará de funcionar cando os seus compoñentes fallen. Non hai ceo nin máis aló para as computadoras descompostas; que é un conto de fadas para a xente que está medorenta do escuro?.

Que son as casas que vostede considera máis bonitas na ciencia?

A ciencia é bonita cando fai unha explicación sinxela dos fenómenos ou conexións entre 2 observacións. Exemplos inclúen a dobre hélice do ADN en bioloxía e as ecuacións fundamentais da física.

Última hora!

"¿É SEGURO DONAR OS ÓRGANOS DUN ASASINO¿"

Informámosvos do revuelo formado polas declaracións da periodista Mariló Montero a cerca da posibilidade de que se transmita "a alma" dun asasino mediante a donación de órganos.

Día Internacional da Nena.

 No 2012 o mundo celebra o primeiro Día Internacional da Nena e ten como tema central o matrimonio infantil.  
                                                                                                                                                                 
 O matrimonio infantil é unha violación dos dereitos humanos e é prevalente en varias rexións do mundo, especialmente nas áreas rurais das comunidades máis pobres, subliña un comunicado conxunto de UNICEF, ONU Mulleres e o Fondo de Poboación de Nacións Unidas (UNFPA).  A nivel global, unha de cada tres mulleres entre 20 e 24 anos nos países en desenvolvemento casou antes de cumprir os 18, un equivalente a 70 millóns de mulleres.

 

Na India, por exemplo, as nenas a partir dos trece anos que non están casadas, expóñense ao risco de sufrir raptos polas mafias de prostitución, e máis a sufriren violacións. Porén, son os seus propios pais os que pagan á familia do marido para que a acollan á menor na súa casa. Deste xeito, a nena estará máis protexida dos riscos exteriores, pero estará exposta ós malos tratos por parte do seu marido. A parte, as nenas casan con homes que duplican a súa idade, e por suposto non sinten amor polas súas parellas, tendo por riba que traballar nas súas casas ademáis de ir á escola.

Benvidos ao noso blog!

Queremos darvos a benvida a esta páxina na que non deixaredes de atopar a información máis interesante. O propio título xa o di, as gañas de saber cousas novas, córrenos polas veas.

Prometemos que dende o noso comezo, non pasaremos nada por alto, estaredes permanentemente ao tanto da actualidade da filosofía e da ciencia.

Tamén intentaremos que esteades en contacto con outras ramas do saber e curiosidades: música, literatura, historia, sociedade, moda...

Sen extendernos máis desexamos que vos mole o noso traballo e que esta sexa o voso blog preferido polo que non deixaredes de navegar!

Un saúdo.

Lucía e Elena